Engraisso-saumo
Laserpitium gallicum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Angelicasso, Batouiro, Berlo.
Noms en français : Laser de France, Laser odorant.
Descripcioun :L'engraisso-saumo es uno planto coumuno de colo e de mountagno que trachis dins li pendis roucaious, ensouleia e sus cauquié. Se recounèis à si fueio verdo, lusènto, sènso péu, 4 à 5 cop divisado e à sa cambo regado e pleno. Fai de grand brout (oumbello) de 20 à 50 rai emé de bratèio ciliado.
Usanço :Li fueio, un pau duro mai perfumado, podon servi pèr assaboura. Parié que sarié bono pèr lucha contro lis ànci. Lucho peréu contro l'enflamacioun.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Laserpitium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 18 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pendis roucaious
- Pinèdo
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Laserpitium gallicum L., 1753
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810